Dieta przy Hashimoto

lista do pobrania w formacie PDF

Dieta przy chorobach autoimmunologicznych to temat rzeka, chorych jest coraz więcej, a przeciętny Polak nie wyobraża sobie diety bez chleba, ciast, deserów, pizzy, kawy, a co dopiero ziemniaków czy pomidorów, ketchupu i musztardy. Bardzo długo zwlekałam z tym postem, mam jednak nadzieję, że nie posypią się komentarze typu "od czasu do czasu mogę sobie pozwolić"- ta zasada przy Hashimoto się nie sprawdza. Nie po to wykluczamy szkodzące nam produkty, zmniejszamy atak autoimmunologiczny i walczymy o zdrową tarczycę, żeby jednym batonikiem pobudzić znowu przeciwciała do "pracy". "Raz się żyję" - serio? A może ktoś chce to życie przeżyć trochę inaczej niż z ręką w paczce chipsów przed telewizorem?


  Lista rzeczy do wyeliminowania z diety jest naprawdę długa, ale zapewniam - dieta nie jest trudna. Jeśli czegoś bardzo chcemy- np. przejść w stan remisji, dobrze się czuć, wysypiać, być skoncentrowanym, mieć zdrowe włosy, nie mieć więcej problemów z trawieniem - czerpać radość z życia na 100% - to jesteśmy w stanie to zrobić. Trudne do przejścia jest chorowanie na raka, śmierć bliskich nam osób, a nie dbanie o swoje zdrowie. Jeśli czegoś na prawdę chcemy, to nie będziemy się zniechęcać brakiem efektów po 2, 3 miesiącach. Latami jedliśmy źle, stresowaliśmy nasz organizm, nie liczmy na to, że naprawimy to wszystko w kilka dni. Oprócz diety, choroby przewlekłe często wymagają pracy nad sobą - redukcja stresu (stres również wzmaga atak autoimmunologiczny), zwiększenie ilości snu i dostosowana aktywność fizyczna są kluczowe dla lepszego samopoczucia. Jeśli będziemy jeść same warzywa, jednak spędzimy cały dzień przed komputerem przeglądając pudelka również nie poczujemy się lepiej.


  Produkty, które mogą stymulować atak immunologiczny -w przypadku Hashimoto i Graves'a to np. zjedzenie bułki -gluten, który ma podobną budowę molekularną do tarczycy - powoduje, że nasz system odpornościowy nakazuje przeciwciałom (białka wytwarzane przez nasz organizm do walki z drobnoustrojami, bakteriami, grzybami, wirusami) atakować naszą tarczycę, uznając ją za obcy organ jednocześnie niszcząc ją.


   Co powoduje atak autoimmunologiczny? Czego powinniśmy unikać chorując na Hashimoto? Ataku przeciwciał nie odczuwamy. Dlatego przy wybieraniu diety kierowałam się badaniami naukowymi - np. jeśli istnieją dowody potwierdzające, że gluten szkodzi, to postanowiłam go wyeliminować. To samo dotyczyło innej grupy produktów jak nabiał, psiankowate, które kolejno eliminowałam. To, że nic mi nie było po zjedzeniu jogurtu, owsianki nie oznaczało, że mi nie szkodzi. Wręcz przeciwnie, "własnymi zębami kopałam sobie grób..."


Co należy wyeliminować na zawsze?

wszelką przetworzona żywność:

• cukier - w każdej postaci: gotowe ciastka, torty, czekolada, desery, lody, krakersy, biszkopty, paluszki, chipsy, chrupki, płatki śniadaniowe typu corn flakes, chocapic, cini minis - czytajmy składy, jeśli znajdziemy tam "cukier" (szczególnie na pierwszych paru miejscach) nie kupujmy [how sugar affects your brain?] 

• oleje roślinne (przede wszystkim rzepakowy, słonecznikowy), margaryny - zawierają tłuszcze TRANS, szkodliwe dla naszego organizmu. Również należy sprawdzać składy pod względem "oleju roślinnego".   źródła: [1] [2] [3] [4] [5] [jaki tłuszcz wybrać?]   

• gluten, pszenica, chleb, makaron, bułki - wszelkie pieczywo. Cząsteczka gliadyny, czyli białka budującego gluten ma podobną budowę do komórek tarczycy. Kiedy jemy gluten - np. pieczywo to po częściowym strawieniu gliadyna dostaje się przez komórki jelit do krwiobiegu, a nasz system odpornościowy odczytuje ją błędnie za komórkę naszej tarczycy i wysyła przeciwciała, aby zniszczyć tą cząsteczkę. Następnie wytworzone przeciwciała atakują naszą tarczycę potęgując atak autoimmunologiczny.   źródła: [1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12]

• bezglutenową żywność kukurydzianą! fajnie, że ma znaczek gluten-free, bezpiecznie mogą go jeść chorzy na celiakię, ale czy warto pakować w siebie taką chemię? Składy produktów bezglutenowych są beznadziejne. Pisałam o nich [tutaj].

• dodatku glukozy, fruktozy, cukru trzcinowego, maltodekstryny, syropu glukozowo-fruktozowego - to wszystko zwykły cukier pod różnymi nazwami [pod jakimi nazwami kryje się cukier?]

• ketchup, majonez, musztarda, gotowe sosy z marketu zawierające oleje roślinne, cukier, ocet spirytusowy

• fast foody - tego chyba nie trzeba nikomu tłumaczyć

• wszystko co "sojowe" - soja jest najczęściej genetycznie modyfikowana, ponadto zawiera lektyny i kwas fitynowy, pogarszając stan jelit, zawiera także fitoestrogeny, czyli hormony udające te ludzkie zaburzając naszą gospodarkę hormonalną  źródła: [1] [2] [3]

• przetworzone mięso: szynki, pasztety, kiełbasy, parówki, gotowe kotlety mielone, burgery, gotowe krokiety - bardzo mało w nich mięsa, a bardzo dużo stymulujących atak dodatków

• gotowych przypraw typu vegeta - duża ilość soli i wzmacniaczy smaku

• zupki chińskie, sosy w proszku, ciasta w proszku

• orzechy arachidowe (ziemne), a także masło z tych orzechów - powszechnie uważa się, że jest zdrowe, zawiera bowiem trochę witamin i minerałów. Błędnie klasyfikuje się je jako orzechy, w rzeczywistości należą do strączków, czyli zawierają anty odżywcze składniki takie jak: kwas fitynowy, który łączy się z minerałami w pożywieniu powodując, że ich nie przyswajamy, lektyny - niebezpieczne dla jelit, w szczególności: aglutynina, a także rakotwórcze aflatoksyny. W zamian za to możemy zrobić lub kupić np. masło migdałowe, z nerkowców, z orzechów włoskich, makadamia, z kokosa, nasion słonecznika, sezamu. Pomimo, że istnieją również badania, potwierdzające obniżenie poziomu trójglicerydów w organizmie dzięki diecie bogatej w orzechy arachidowe, argumenty przeciwko przemawiają do mnie bardziej, w przypadku Hashimoto nie warto ryzykować, orzeszki to jednak silny alergen.  źródła: [1] [2] [3] [4] [5] [6]

• piwo- zawiera gluten

posty nt. glutenu i pszenicy:

[gluten]

[gluten, pszenica, zboża - czy warto jeść?]

[odstaw pszenicę, czyli sposób na płaski brzuch]

• gazowane napoje typu cola, pepsi, sprite, oranżada, napoje energetyczne z barwnikami, wzmacniaczami smaku, cukrem. Istnieje wiele badań, potwierdzających, że sztuczne słodziki zaburzają prawidłową pracę jelit - następuje przerost złych bakterii, a te dobre giną, dodatkowo prowadzą do insulinooporności, nadmiaru węglowodanów w diecie, otyłości brzusznej, problemów z hormonami, PCOS.   źródła: [1] [2] [3] [4] [5] [6] [7]

• wszystko co ma w składzie m.in.: glutaminian sodu, ocet spirytusowy, jajka w proszku, benzoesan sodu, konserwanty, barwniki, sztuczne aromaty, gluten, białko sojowe, soję

• nabiał: mleko, jogurty, twarogi, śmietana, sery żółte, pleśniowe [dlaczego warto odstawić nabiał]

• kukurydza - przetworzone zboże, drażni jelita, powoduje stan zapalany, nieszczelność jelit, co drażni układ odpornościowy

Powyższa lista jest według. mnie standardem do całkowitego wyeliminowania (i nie tylko u osób  chorych). Wiele osób odczuję znaczną różnicę w samopoczuciu już na tym etapie. 
Niestety często zdarza się, że lista produktów osłabiających naszą tarczycę jest dużo dłuższa, dlatego jeśli po odstawieniu najbardziej przetworzonych produktów dalej czujecie się źle, warto brnąć dalej ;)

Co jeszcze warto wyeliminować? - na okres min. 30 dni (najlepiej 3 miesiące)

• produkty, które wchodzą w reakcję krzyżową z glutenem (mają do niego podobną budowę molekularną i nasz organizm może reagować na nie podobnie jak na gluten): inne zboża: amarantus, gryka, ryż, proso, owies, kukurydza, tapioka, quinoa, konopie (np. białko, mąka z konopi), kakao (w tym czekolada i produkty zawierająca kakao), kawa. Nietolerancje pokarmowe niestety trudno jest wykryć za pomocą testów, które po pierwsze są nieczułe, po drugie bardzo drogie.   źródła: [1] [2] [3] [4]

• warzywa psiankowate: ziemniaki, pomidory, bakłażany, papryka, przyprawy: chilli, papryka słodka, pieprz, gorczyca w tym musztarda   źródła: [1] [2]

• rośliny strączkowe: bób, ciecierzyca, fasola, groch, soczewica, soja, orzechy arachidowe, karob - po okresie eliminacji, jeśli nie mamy problemów z jelitami, ponieważ rośliny strączkowe zawierają bowiem lektyny, które mogą powodować stan zapalny jelit, a tym samym stymulować atak przeciwciał na tarczycę, ponadto zawierają fermentujące węglowodany pogarszając stan jelit   źródła: [1] [2] [3] [4] [5]

• alkohol     źródło: [1]

• ograniczenie ilości spożywanej fruktozy (jej głównym źródłem są owoce) - do 20g na dzień

• inne: sezam, soja, drożdże   źródła: [1]

• jajka   źródła: [1] [2] [3]

• aspiryna, ibuprofen -niesteroidowe leki przeciwzapalne

• przyprawy takie jak: gorczyca, papryk słodka, papryka chilli, kolendra, koper włoski, kminek, gałka muszkatołowa    źródła: [1]

• wszystkie ziarna i orzechy: np. pestki dyni, słonecznika, kasztany, siemię lniane, orzechy włoskie, nerkowca, migdały i wszelkie przetwory typu mąki, ciasta z ich dodatkiem

Powyższe produkty warto wyeliminować na okres jednego miesiąca (im dłużej tym lepiej - max 3 miesiące), a następnie stopniowo i po kolei wprowadzać każde z osobna (każde po min 72h), sprawdzając, czy nie mamy nietolerancji, która często objawia się bólami głowy, reakcjami skórnymi, brzucha, przelewaniem w żołądku, wzdęciami. Jeśli nic nam nie jest, wprowadzamy kolejny produkt. 

Eliminacja powyższych grup produktów nazywa się paleo protokołem autoimmunologicznym i ma celu uspokojenie stanu zapalnego w organizmie, szczególnie w jelitach, a także wykrycie nietolerancji pokarmowych. Zdrowie jelit jest chyba najważniejszym punktem w leczeniu chorób autoimmunologicznych, a także w walce o dobre samopoczucie, nastrój, koncentrację, pamięć, sen.



Czego jeszcze warto unikać?

• mięsa z supermarketu, zawiera antybiotyki i hormony

• herbaty zielonej, czerwonej, białej i czarnej - zawierają fluor, który niszczy naszą tarczyce

• jaj z chowu klatkowego, ściółkowego - najlepiej kupować z wolnego wybiegu, eko

• suszonych owoców, bakalii z dodatkiem dwutlenku siarki lub innego konserwantu

• warzyw i owoców z pestycydami, niestety sama takie kupuję, ale w miarę możliwości kupujmy od znajomych z działki, ogrodu, lokalnych dostawców, eko warzywa i owoce dostępne są już w lidlu, a mają pojawić się jeszcze m.in. w biedronce, hodujmy sami np. szczypiorek, bazylie na parapecie, kiełki w słoiku

• jedzenia w puszce, np. tuńczyk czy pomidory

Co jeść do woli? (patrz lista AIP na początku posta)

• mięso: pieczone, gotowane, smażone, grillowane, domowe wędliny, kabanosy bez dodatków, szynka parmeńska, boczek, drób, wieprzowina, dziczyzna, ryby: np.śledź, dorsz, łosoś, pstrąg, makrela, wszelkie owoce morza, podroby np. wątróbka

• rosół na kościach - bogate źródło witamin i minerałów

• jaja, ale po okresie eliminacji -świetne źródło tłuszczy, witamin i minerałów

• awokado!  -kolejne idealne źródło tłuszczy

• kawa, kakao, karob - po okresie eliminacji, mogą powodować reakcje krzyżowe z glutenem i powodować zwiększony atak przeciwciał na naszą tarczycę

• świeży imbir, a także suszony jako przyprawa, herbata z imbiru - świetny w problemach z trawieniem - wzdęciami, mdłościami, a także pomocny przy przeziębieniach, idealny zamiennik pieprzu

• herbaty owocowe (napary, bez dodatku cukru, herbaty czarnej, sztucznych aromatów) i ziołowe - bez zbędnych dodatków

• warzywa - marchew, burak, cebula, dynia, por, kalarepa, ogórek, cukinia, bataty (słodkie ziemniaki), brukiew, botwinka, bób, czosnek, pietruszka, seler, cykoria, sałata rzymska, masłowa i inne rodzaje oprócz psiankowatych (a także ich przetworów jak koncentrat pomidorowy, ketchup, przyprawy: chilli, papryka słodka), które zawierają alkaloidy, mające odstraszyć zwierzę od zjedzenia ich, u człowiek mogą powodować reakcję autoimmunologiczną (pomidory, tytoń, papryka, bakłażan, ziemniak -eliminacja na okres 30 dni). Warzywa można przetwarzać na dowolne sposoby, robić z nich konfitury, makaron (pociąć na paski lub przez spiromat) np. z cukinii, placki, chlebki, ciasta, chipsy, kremy, sosy, piec, gotować, dusić, smażyć...

• fermentowane warzywa i owoce: kiszone (nie konserwowe!) ogórki, cukinia, marchew, jabłka, herbata z kombuchy, kefir wodny, jogurt z mleka kokosowego - fermentacja wydobywa witaminy i minerały z warzyw i owoców, dostarcza nam mnóstwa zdrowych bakterii probiotycznych

• rośliny krzyżowe (kalafior, brokuł, kalarepa, rzodkiewka, gorczyca - również musztarda, chrzan, kapusta, rzepak, rzeżucha, rukiew) jemy tylko po obróbce termicznej, ponieważ zawierają goitrogeny, substancje osłabiające pracę tarczycy - kalafior, brokuł

• świeży kokos, wiórki kokosowe, płatki kokosowe, mąka kokosowa, olej kokosowy, krem kokosowy, mleka kokosowe, woda kokosowa - z kokosa można zrobić chyba wszystko! [więcej o kokosie]

• suszone owoce, np. morele, mango, śliwki, banany, gruszki, truskawki - bez dodatku cukru, siarki, oleju roślinnego

• do słodzenia surowy miód (nie z supermarketu), cukier kokosowy, suszone daktyle, ksylitol, erytrol

• ocet jabłkowy (niepasteryzowany, nie taki typu Kamis z siarką, tylko fermentowany, dobrej jakości jest dostępny np. w Rossmannie, Ener Bio), kokosowy, winny, balsamiczny

• suszone warzywa: np. pomidory, cukinia, papryka

• świeże / gotowane / pieczone / liofilizowane owoce - banany, truskawki, pomarańcze, grapefruity, cytryny, agrest, jeżyna, jagody, poziomka, malina, pigwa, porzeczka, dżemy, powidła, galaretki, konfitury - wszystko bez cukru i niepotrzebnych dodatków

• kolagen, żelatyna, najlepiej wołowa, ma właściwości gojące jelita

• świeże i suszone zioła: bazylia, oregano, tymianek, liść laurowy, ziele angielskie, kurkuma, suszona cebula, czosnek niedźwiedzi, rozmaryn, cynamon, suszony imbir, koperek, szczypiorek, pietruszka, kiełki (należy uważać m.in. na kiełki brokuła, zawierają goitrogeny)

• świeże i suszone grzyby np. pieczarki, kurki, maślaki, borowiki, podgrzybki

• smalec, masło klarowane (ghee), olej palmowy, dobrej jakości oliwa z oliwek, olej z awokado

• mąka kokosowa, bananowa, batatowa, kasztanowa, żołędziowa, dyniowa, z tapioki, ararutowa - a po okresie eliminacji wprowadzić możemy: mąkę z nasion konopi, z pestek dyni, migdałowa, z orzechów włoskich, nerkowców i inne za wyjątkiem zbóż: pszennej, jęczmiennej, owsianej, orkiszowej, gryczanej, ryżowej

_______________

Co jeść? inspiracje znajdziecie w zakładce [przepisy] i [paleo photo diet]

źródła - jelita a choroby autoimmunologiczne: [1] [2] [3] [4]

reakcja krzyżowa: [1]